İçindekiler
Uzay teknolojilerinin sürekli olarak geliştiği ve her geçen gün yaşantımızda daha fazla yer tuttuğu günümüzde uydular teknolojik açıdan oldukça önemli araçlardır. Haberleşme, gözlem, ulusal güvenlik ve birçok konuda veri akışı sağlayan uydular aracılığıyla ülkeler teknolojide bir adım öne geçmektedirler. Uyduların bu ehemmiyeti ülkeleri bu konuda geniş çalışmalar yapmaya ve teknolojilerini bu doğrultuda sürekli geliştirmeye sevk etmektedir.
Uyduların bu denli önemli olmasına karşın uzayda uydusu bulunan ülke sayısı 30’la sınırlıdır ve ülkemiz bu 30 ülke arasında yer almaktadır. Uzayda halen 3’ü haberleşme 3’ü de gözlem olmak üzere toplam 6 uydumuz aktif olarak bulunmaktadır. Türkiye’nin uzaya gönderdiği ilk uydu, tarihi itibariyle değerlendirildiğinde ülkemizin, uyduların önemine uzun zamandır vakıf olduğu ve bu bilinçle çalışmalarını sürekli olarak geliştirdiği anlaşılmaktadır. Dünya ülkelerinin uzayda yaşam konusunda çalışmalara imza attıkları günümüzde ülkemizde de uzay çalışmaları hızlandırılmıştır.
Ülkemizin Uzaya Gönderdiği Haberleşme Uyduları
Ülkemiz uydu çalışmalarına 21 Aralık 1990 tarihinde Fransız Aerospatiale firmasıyla yaptığı Türksat Milli Haberleşme Uyduları sözleşmesi ile başlamıştır. Bu tarihten önce yer istasyonları konusunda birçok faaliyet yürüten ülkemiz 1985 yılı Kasım ayında Eutelsat sistemiyle çalışan AKA-2 yer istasyonunu hizmete açmıştır. 4 Mart 1987 tarihindeysse Avrupa’da ilk kez uydu sistemi üzerinden video konferans uygulaması ülkemizde gerçekleştirilmiştir. Türkiye’nin Uzaya Gönderdiği İlk Uydu olan Turksat 1A uydusuysa 24.01.1994 tarihinde uzaya fırlatılmıştır. Fakat fırlatıcı rokette yaşanan arıza nedeniyle 12 dakika 12 saniye havada kaldıktan sonra okyanusa düşmüştür. Başarısız olan bu deneme ülkemizin uzaya gönderdiği ilk uydu çalışmasıdır.
Turksat 1B haberleşme uydusu 10.08.1994 tarihinde uzaya fırlatılarak 42° Doğu yörüngesine başarıyla yerleştirilmiştir. Bu açıdan uzayda bulunan ilk uydumuz olma özelliğini taşımaktadır.
Sonraki yıllarda 10.07.1996’da Turksat 1C, 11.01.2001’de Turksat 2A, 13.06.2008’de Turksat 3A, 26.04.2013’de Turksat-3USAT, 14.02.2014’de Turksat 4A ve son olarak da 16.10.2015’de Turksat 4B uzaydaki yerlerini almıştır. Haberleşme amaçlı bu uydulardan Turksat 3A, Turksat 4A ve Turksat 4B uyduları halen aktiftir.
Ülkemizin Uzaya Gönderdiği Gözlem Uyduları
Haberleşme uydularımızın yanında gözlem alanında Türkiye’nin uzaya gönderdiği ilk uydu olan Bilsat uydusunun 2006 yılında görevi sona ermiştir. Rasat, Göktürk 1 ve Göktürk 2 uyduları ülkemizin uzaydaki aktif gözlem uydularıdır. Bu uydulardan sonra gönderilecek olan yeni uydular için çalışmalar yapılmaktadır. Bu çalışmalar mevcut uyduların belli bir süre sonra artık yeterli gelmeyeceği düşünülerek yapılmaktadır.
